Od 1 lipca 2019 roku świadczenie wychowawcze przysługuje wszystkim dzieciom do 18. roku życia, bez względu na dochody uzyskiwane przez rodzinę. Świadczenie wychowawcze otrzymają rodzice, opiekunowie prawni lub opiekunowie faktyczni dziecka oraz dyrektor domu pomocy społecznej
Wnioski o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego składa się zgodnie
z miejscem swojego zamieszkania:
- drogą elektroniczną: za pośrednictwem bankowości elektronicznej, portalu Emp@tia, platformy PUE ZUS
- bezpośrednio w siedzibie ośrodka, dotyczy to „tradycyjnych”, papierowych wniosków.
Świadczenie wychowawcze nie przysługuje, jeżeli:
- dziecko pozostaje w związku małżeńskim;
- dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej;
- pełnoletnie dziecko ma ustalone prawo do świadczenia wychowawczego na własne dziecko (termin pełnoletni nie zawsze jest tożsamy w prawie z terminem osoby, która ukończyła 18 lat, w związku z możliwością uzyskania pełnoletności przez małoletnią kobietę poprzez zawarcie związku małżeńskiego – art. 10 § 2 kodeksu cywilnego);
- członkowi rodziny przysługuje za granicą na dziecko świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia wychowawczego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Przyznanie przez organ właściwy świadczenia wychowawczego nie wymaga wydania decyzji. Organ właściwy przesyła wnioskodawcy informację o przyznaniu świadczenia wychowawczego na wskazany przez niego adres poczty elektronicznej - o ile wnioskodawca wskazał adres poczty elektronicznej we wniosku. W przypadku gdy wnioskodawca nie wskazał adresu poczty elektronicznej, organ właściwy informuje go o możliwości odebrania od tego organu informacji o przyznaniu świadczenia wychowawczego. Nieodebranie informacji o przyznaniu świadczenia wychowawczego nie wstrzymuje wypłaty tego świadczenia.
W okresie świadczeniowym 2019/2021 prawo do świadczenia wychowawczego ustala się od 1 lipca 2019 do 31 maja 2021.